ការដាក់ទោសឧក្រិដ្ឋដល់ក្រុមគោលដៅងាយរងគ្រោះ
ដោយ វត្តី
ច្បាប់ដាក់ទោសទណ្ឌដល់ក្រុមគោលដៅងាយរងគ្រោះចំពោះមេរោគអេដស៍និងជំងឺអេដស៍នៅតែមាននៅពាសពេញពិភពលោក។ របាយការណ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ (UNAIDS) ចេញផ្សាយនៅឆ្នាំ ២០១៣ នេះបានបង្ហាញថា អ្នកផ្តល់ព័ត៌មានរបស់ស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលប្រមាណ ៦០% និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលប្រមាណ ៧០% នៃបណ្តាប្រទេសក្នុងពិភពលោកបានរាយការណ៍ថា ច្បាប់ បទបញ្ជា សារាចរ និងគោលនយោបាយផ្សេងៗដែលមានស្រាប់របស់ប្រទេសទាំងនោះគឺជាឧបសគ្គដល់ការបង្ការមេរោគអេដស៍ ការព្របាល ការថែទាំនិងគាំទ្រឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពដល់ក្រុមគោលដៅងាយរងគ្រោះ។
ក្រុមគោលដៅងាយរងគ្រោះរួមមាន បុរសស្រឡាញ់បុរស និងអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ស្រ្តីបម្រើសេវាកម្សាន្ត។ របាយការណ៍បានបញ្ជាក់ថា ប្រទេសចំនួន ៧៦ ក្នុងចំណោមប្រទេស ១៩៣ បានដាក់ទោសទណ្ឌដល់អ្នកដែលមានស្នេហាភេទដូចគ្នា ដោយប្រទេសខ្លះបានកាត់ទោសប្រហារជីវិតក៏មាន។ ទន្ទឹមនឹងមនេះមានប្រទេស ៧ ក្នុងចំណោម ១០ ប្រទេសដែលទទួលបានជំនួយពីមូលនិធិសកល (Global Fund) និងជាងពាក់កណ្តាលក្នុងចំណោម ៨៨ ប្រទេស ដែលទទួលបានការគាំទ្រពីមូលនិធិ PEPFAR បានដាក់ទោសទណ្ឌដល់អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា។
របាយការណ៍ក៏បានលើកឡើងដែរថា គោលនយោបាយដាក់ទោសទណ្ឌដែលទាក់ទិននឹងការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ដោយរួមមានការដាក់ទោសដ៏ធ្ងន់ធ្ងរចំពោះការមានថ្នាំញៀនចំនួនតិចតួចនៅក្នុងខ្លួនសម្រាប់ប្រើផ្ទាល់ខ្លួន ការដាក់ជាបទឧក្រិដ្ឋចំពោះការញៀនថ្នាំ ការឃុំខ្លួនដោយសារសារជាតិថ្នាំធ្វើទុក្ខក្នុងខ្លួន និងការហាមមិនឲ្យព្យាបាលដោយប្រើថ្នាំជំនួស ឬកម្មវិធីចែកម្ជុលនិងសឺរ៉ាំង គឺបានធ្វើឲ្យអ្នកញៀនថ្នាំប្រភេទចាក់លំបាកក្នុងការទទួលបានសេវាដែលខ្លួនត្រូវការជាបន្ទាន់។
អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដែលបំពេញការងារក្នុងការឃ្លាំមើលការធ្វើទារុណកម្ម ប្រកបដោយភាពឃោរឃៅ អមនុស្សធម៌ និងប្រមាថមើលងាយនៅឆ្នាំ ២០១៣ នេះ បានប្រកាសជាឧឡារឹកថា ជាអំពើមិនអាចទទួលយកបានឡើយក្នុងនាមជាមនុស្សជាតិ។
របាយការបានបន្តថា ប្រទេសមួយចំនួនមានច្បាប់ដាក់ទោសទណ្ឌដល់អ្នករកស៊ីផ្លូវភេទ ហើយដល់អ្នករកស៊ីផ្លូវភេទតែងតែរងគ្រោះដោយសារការធ្វើទុក្ខបិកម្នេញពីសំនាក់ប៉ូលិស។ ទីភ្នាក់ងារសហប្រជាជាតិ (UNDP) អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO), មូលនិធិ ប្រជាជនអង្គការសហប្រជាជាតិ (UNFPA) ទីភ្នាក់ងារសហប្រជាជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺងេដស៍ (UNAIDS) និងបណ្តាញគម្រោងនៃអ្នករកស៊ីផ្លូវភេទ (Network of Sex Worker Projects) បានទទូចឲ្យបញ្ឈប់ដាក់ទោសទណ្ឌដល់អ្នករកស៊ីផ្លូវភេទ និងលុបចោលច្បាប់ និងបទបញ្ជាទាំងឡាយដែលវាអយុត្តិធម៌ដល់អ្នករកស៊ីផ្លូវភេទ។
បើតាមរបាយការណ៏បានឲ្យដឹងថា ទន្ទឹមនឹងមានស្ថានភាពដ៏អាក្រក់ខ្លះដល់ក្រុមគោលដៅងាយរងគ្រោះ ក៏មានប្រទេសខ្លះបានការដឹហនាំល្អក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងក្រុមគោលដៅនេះ ដូចជាឧទាហរណ៍ប្រទេសម៉ាឡេស៊ីជាដើមបានបង្កើតបណ្តាញមានគ្លីនិក “ព្យាបាលនិងថែទាំ” ដោយមិនបានដាក់ឲ្យមានការឃុំខ្លួនអ្នកញៀនថ្នាំឡើយ ហើយជាលទ្ធផលការប្រើប្រាស់ថ្នាំញៀនប្រភេទចាក់បានថយចុះ ២៧% ខណៈដែលការចាប់ខ្លួនក៏បានធ្លាក់ចុះ ៧៦%។
សម្រាប់កម្ពុជា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានធ្វើការប្តេជ្ញាចិត្តជាមួយអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងការជួយព្យាបាលអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ហើយបានដាក់ចេញគោលនយោបាយជួយសង្រ្គោះអ្នកញៀនថ្មាំ ដោយអនុញ្ញាតិឲ្យបង្កើតមណ្ឌលកែប្រែសម្រាប់អ្នកញៀនថ្មាំ ដោយប្រើវិធីព្យាបាលទាំងវេជ្ជសាស្រ្ត និងចិត្តសាស្រ្ត។ រាជរដ្ឋាភិបាលក៏បានបង្កើតច្បាប់ដើម្បីការពារក្រុមគោលដៅងាយរងគ្រោះដែរ។
នៅប្រយោគចុងក្រោយក្នុងមាត្រា ៩១ នៃ “ច្បាប់ស្ដីពីការត្រួតពិនិត្យគ្រឿងញៀន” ដែលរដ្ឋសភាជាតិបានធ្វើវិសោធនកម្មនៅថ្ងៃទី ១៧ មីនា ឆ្នាំ ២០០៥ បន្ទាប់ពីខ្លួនបានអនុម័តជាលើកដំបូងនៅថ្ងៃទី ៩ ធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៩៦ នោះ ចែងថា “បើជននោះ [អ្នកញៀនថ្នាំ] ទទួលបានការព្យាបាលតាមបង្គាប់រហូតដល់ទីបញ្ចប់ ឬបើជននោះបានបន្តការព្យាបាលដោយទៀងទាត់ តុលាការអាចប្រកាសថា មិនដាក់ទោស”។
ទន្ទឹមនឹងនេះ ក្រសួងសុខាភិបាល អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងម្ចាស់ជំនួយដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការងារប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍បានរួមគ្នាជួយកាត់បន្ថយការមាក់ងាយ និងការរើសអើងដល់ក្រុមគោលដៅងាយរងគ្រោះដែរ ដើម្បីធ្វើឲ្យពួកគេបានទទួលសេវា សេវាព្យាបាល ថែទាំ សេវាសុខភាព និងសេវាសង្គមផ្សេងៗទៀតបានស្មើភាពនៅក្នុងសង្គម។ ការរួមគ្នានេះក៏ដើម្បីស្វែងរកគំនិតថ្មីៗធ្វើយ៉ាងណាឲ្យប្រទេសកម្ពុជាមិនមានការឆ្លងថ្មីនៃមេរោគអេដស៍នៅឆ្នាំ ២០២០៕ អត្ថបទនេះផលិតឡើងក្រោមជំនួយសប្បុរសធម៌ពីប្រជាជនអាមេរិក តាមរយៈ USAID។ រាល់ខ្លឹមសារដែលមានក្នុងអត្ថបទនេះគឺជាការទទួលខុសត្រូវរបស់ អង្គការខាណា និងមិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងទស្សនៈរបស់ USAID ឬរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកឡើយ។
