អ្នកសារព័ត៌មានទាំងអស់សុទ្ធតែជាអាយ៉ង!!!!!

ដោយ ឆាយ សុផល
អត្ថបទ Column
ឆាយ សុផល

ទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មានសកលលោក នៅថ្ងៃទី ៣ ឧសភា នាឆ្នាំនេះ ពិភពលោកបានផ្តោតលើប្រធាន​បទ៖ “ផលប្រយោជន៍នៃព័ត៌មានចំពោះសាធារណជន”។ ប្រធាន​បទ​នេះមិនអាចថា មិនមានសម្លាក់សំខាន់បានឡើយ ហើយការរៀបចំទិវានេះឡើងក៏ដើម្បីចងចាំដល់អ្នកសារព័ត៌​​​មានទាំងអស់នៅក្នុងលោក​ដែលបានបាត់បង់ជីវិតដោយសារការងាររបស់ពួកគេផងដែរ។

ដូចដែលយើងទាំងអស់គ្នាបានដឹងហើយថា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានបាន​ដើរតួយ៉ាងសំខាន់​នៅក្នុងវិស័យទាំងអស់ដូចជា៖
– នយោបាយ
– ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស ព្រមទាំងការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌
– យែនឌ័រ សិទ្ធិស្រ្តី សិទ្ធិកុមារ សិទ្ធិមនុស្សចាស់ និងសិទ្ធិភេទទី៣
– យុត្តិធម៌សង្គម តម្លាភាព ការទទួលខុសត្រូវក្នុងភាពជាអ្នកដឹកនាំ និងផលបែងចែកតាមបែបសមភាពនិងសមធម៌នៅក្នុងសង្គម
– សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងជំនួញ
– សង្រ្គាម និង សន្តិភាព
– រដ្ឋប្រហារ បាតុកម្ម កុបកម្ម
– ការសិក្សា អប់រំទាំងក្នុងនិងក្រៅប្រព័ន្ធ និងសីលមធ៌សង្គម
– ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងបរិស្ថាន (បញ្ហាទឹក ដី ក្រោមដី ព្រៃប្រឹក្សា ខ្យល់អាកាស អគ្គី និងជីវៈចម្រុះ ។ល។…..)
– សេរីភាពនៃជំនឿ និងសាសនា
– ទេសចរណ៍ កីឡា និងការកម្សាន្តគ្រប់ប្រភេទ អាហារ សិល្បៈ វប្បធម៌ ប្រពៃណី និង​ទនៀម​ទម្លាប់
– ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក ទឹក អាកាស និងក្រោមដី ក្រោមទឹក
– ឧក្រិដ្ឋកម្ម (អំពើពុករលួយ ការកឹបកេងសម្បត្តិរដ្ឋ អំពើឃាតកម្ម្ ឆក់ ប្លន់ រំលោភ ល្បែងស៊ីសងខុសច្បាប់ ការជួញដូរគ្រឿងញៀន ការជួញដូរមនុស្ស ពិសេស​ស្រ្តីនិងកុមារ អំពើពេស្យា ការលាងលុយ និងការរត់ពន្ធខុសច្បាប់។ល។……..)
– បញ្ហាសុខភាព (ជំងឺកូវីដ-១៩, ជំងឺសា, ជំងឺរបេង, គ្រុនចាញ់, គ្រុនឈាម, គ្រុនឈឺក មហារីក, សុខភាពបន្តពូជ, មេរោគ/ជំងឺអេដស៍ និងកាមរោគ, សុខភាពមាតានិងទារក ថ្លើម សួត ក្រពះ ។ល។……)
– វិទ្យាសាស្ត្រ និង
– បញ្ហាសង្គមផ្សេងៗ ព្រមទាំងផលប្រយោជន៍នានាដែលទាក់ទិននឹងមនុស្សជាតិ។
មេដឹកនាំពិភពលោក និងរដ្ឋាភិបាលនានា រួមទាំងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលជាតិ និងអន្តរជាតិជាច្រើនត្រូវតែសហការឱ្យបានយ៉ាងជិតស្និទ្ធនិងឱ្យបានប្រសើរជាងមុនជា​មួយ​ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន។
ខណៈដែលពិភពលោក និងបណ្តាប្រទេសនានាបានចំណាយប្រាក់យ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់​​ដើម្បីដោះស្រាយអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងនៅលើផែនដី គឺមានប្រាក់តិចតួចណាស់សម្រាប់វិស័យ​សារព័ត៌មាន។
អ្នកទាំងអស់គ្នាពិតជាដឹងថា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានគឺជាផ្នែកមួយនៃអាជីវកម្មដែរ ហើយពួកគេបានប្រឹងត្រដររស់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដើម្បីបានសង្រ្គោះបុគ្គលិកផង និងបម្រើ​ផល​ប្រយោជន៍សាធារណៈផង។
ពិតជាមិនអាចប្រកែកបានទេដែលថា មេដឹកនាំពិភពលោក ថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋ អ្នករៀប​ចំ​គោល​នយោបាយ អ្នកនយោបាយ និងក្រុមមន្រ្តីអង្គការសង្គមស៊ីវីលជាច្រើន រួមទាំងអ្នក​ជំនួញខ្លះផងនៅលើព្រះធរណីនេះ បានព្យាយាមទាញយកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌​មានធ្វើ​ជាឧបករណ៍បម្រើឆន្ទៈ​និងផលប្រយោជន៍របស់ខ្លួន ប៉ុន្តែមិនចង់ចំណាយលុយឱ្យប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានឡើយ។
សាកគិតបន្តិចទៅមើលហ៍! ស្ថាប័នរដ្ឋ និងមិនមែនរដ្ឋ ស្ថានទូត និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលនានា​នៅក្នុងលោកមានកញ្ចប់ថវិកាប្រចាំ​ឆ្នាំរបស់ខ្លួនជាប្រចាំ និងមានជំនួយតិចឬច្រើន​ពីក្នុងផងនិងក្រៅប្រទេសផងសម្រាប់ប្រាក់ខែមន្រ្តី បុគ្គលិក និងបង់ថ្លៃឈ្នួលអគារ ទិញ​យាន្តជំនិះតូចធំគ្រប់ប្រភេទ គ្រប់ម៉ាក មានខ្ទង់បង់ទឹក ភ្លើង សំរាម ពន្ធអាករ និង​ថ្លៃសេសេវាសាធារណៈផ្សេងៗទៀត រហូតមានប្រាក់សោធននិវត្តន៍ ចុះស្ថាប័នប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានវិញ បានលុយមកពីណា? ពួកគេប្រឹងត្រដររស់តាមរយៈ´ចំណូលផ្សាយ​ពាណិជ្ជកម្ម ហើយបើការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មណាដែលឃ្នើសចិត្ត​សាធារណជនតែបន្តិច ឬ​ដំណឹងណាដែលរសើបតែបន្តិច នោះទម្ងន់នៃការបរិហារក៏មិនស្រាលនោះដែរ។
ជាងនេះទៅទៀត មន្រ្តីអង្គការសង្គមស៊ីវិលនានាទទួលប្រាក់ទាំងដុំៗពីម្ចាស់ជំនួយ​មកបំពេញការងាររបស់ខ្លួនបានបិទមាត់ឈឹង ប៉ុន្តែប្រសិនបើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានទទួល​យកប្រាក់ខ្លះពីគម្រោងនានាទាំងពីរដ្ឋាភិបាល និងមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ក៏ចោទភ្លាម​ថា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនឯករាជ្យ (Sic)។
សូមនិយាយដោយឡែកបន្តិចនៅកម្ពុជា។ ជាការណ៍ពិត នៅក្នុងប្រទេសមានអ្នកសារព័ត៌​មាន​៥ប្រភេទ៖
– ទី១. អ្នកសារព័ត៌មានរដ្ឋ ដែលជាមន្រ្តីរាជការ ក្នុងនោះមាន ទូរទស្សន៍ជាតិកម្ពុជា (TVK) វិទ្យុជាតិកម្ពុជា (RNK) និងទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានកម្ពុជា (AKP) ព្រមទាំង​មន្រ្តី​មន្ទីរ​ព័ត៌មានរាជធានី-ខេត្តទាំង២៥។
– ទី២. អ្នកសារព័ត៌មានដែលបម្រើឱ្យក្រុមហ៊ុនឯកជនក្នុងស្រុក (មានថៅកែខ្មែរ និងបរទេស)។
– ទី៣. អ្នកសារព័ត៌មាន ដែលបម្រើឱ្យក្រុមហ៊ុនឯកជននិងរដ្ឋបរទេស មានដូជា AFP (របស់បារាំង), AP (របស់អាម៉េរិក), Kydo (របស់ជប៉ុន), Reuters (របស់អង់គ្លេស) Xinhua (រដ្ឋាភិបាលចិន), VOA (រដ្ឋាភិបាលអាម៉េរិក).…..។
– ទី៤. អ្នកសារព័ត៌មានរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលទទួលលុយពីបរទេស។
– ទី៥. អ្នកសារព័ត៌មានគ្មានស្ថាប័នច្បាស់លាស់ គឺលក់អត្ថបទ និងរូបថតទៅឱ្យ​ស្ថាប័ន​ព័ត៌​​មានផ្សេងៗទៅតាមចិត្តខ្លួនចង់។
នៅទីនេះ ខ្ញុំសូមមិនរាប់បញ្ចូល អ្នកលេងហ្វេសប៊ុក ដែលខ្លួនតែម្នាក់ឯងជាថៅកែផង ជា​និពន្ធនាយកផង ជាអ្នកយកព័ត៌មានផង ជាអ្នកថតរូបផង ថតវីដេអូផង ជាអ្នកទីផ្សារ​រកលុយផង និងជាអ្នកដោះស្រាយរាល់បញ្ហាផងនោះទេ ហើយក៏មិនបានរាប់បញ្ចូលអ្នកកាន់ក្បាលមីក្ផ្សាយផ្ទាល់ (LIVE) ពីព័ត៌មានមិនគ្រប់ជ្រុង តាមហ្វេសប៊ុក ដោយគ្មានជំនាញច្បាស់លាស់និងកង្វះក្រមសីលធម៌ និងអ្នកសារព័ត៌មានប្រជាពលរដ្ឋដែលរាយការណ៍​តាម​អារម្មណ៍ ឬតាមខ្យល់នោះដែរ។

សម្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានអាជីព ខ្លួនត្រូវចេះសាមគ្គីគ្នា រួមជាកម្លាំងដើម្បីជួយសង្គម ទោះខ្លួន​មាននិន្នាការនយោបាយ និងមនោគមន៍វិទ្យា ហើយទទួលប្រាក់បៀវត្សរ៍ជាខុសគ្នាទាំងរៀល និងដុល្លារក៏ដោយ។ សូមកុំរើសអើងគ្នា ហើយក៏កុំលើកតម្កើង

ឆាយ សុផល (អាវស) កំពុងថតរូប

ក្អេង​ក្អាង និងមោទកភាពជ្រុលហួសគន្លង ថាខ្លួនជាអ្នកសារព័ត៌មានអ្នកឯករាជ្យ ឯគេជាអ្នកសារព័ត៌​មាន​អាយ៉ងរបស់ក្រុមនេះ ឬក្រុមនោះ។

ជាការណ៍ពិតដែលមិនអាចប្រកែកបាន អ្នកសារព័ត៌​មាន​ទាំងអស់សុទ្ធតែជាអាយ៉ង គឺអាយ៉ង​សង្គម និងអាយ៉ង​មហាជន ឬក៏ថា អាយ៉ាងសាធារណៈ។ កិច្ចការរបស់អ្នកសារព័ត៌​មាន​គឺដូចតែគ្នាទេ៖ ប្រមូលព័ត៌មាន សរសេរ​ដំណឹង និងផ្សព្វផ្សាយដំណឹង​ច្បាស់លាស់ពេញ​លេញ​ជូន​សាធារណជន បើទោះជាខ្លឹមសារខ្លះផ្នែក​នយោ​​បាយក្នុងអត្ថបទទាំងសំណេរ សំឡេង និងរូបភាព​របស់កាសែត វិទ្យុ ទូរទស្សន៍ និងគេហទំព័រ ក៏ដូច​ជា​ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានចម្រុះ (Convergent Media) មានទិសខុសគ្នាក៏ដោយ។
យើង អ្នកសារព័ត៌មាន គឺនៅក្នុងពិភពតែមួយ ដោយយើងជាអាយ៉ងរបស់សង្គម និងអាយ៉ងមហាជន៕

********

ឆាយ សុផល
– អនុបណ្ឌិតសារព័័ត៌មាននៃសាកលវិទ្យាល័យ Ateneo de Manila ប្រទេសហ្វីលីពីន
– បេក្ខជនបណ្ឌិតវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
អ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា (រូបថត ឆាយ សុផល)
អ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា (រូបថត ឆាយ សុផល)

Related Articles

Back to top button
Close
Close