នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុនមិនបានបង្ហាញវិប្បដិសារីចំពោះភាពឈឺចាប់ដែលជប៉ុនបង្កនៅសម័យសង្គ្រាមលោក
ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី១៥សីហានេះ ជាខួបទី៦៨រំលឹកការចុះចាញ់របស់ប្រទេសជប៉ុន ក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ ដែលបានបញ្ចប់ទៅ កាលពីឆ្នាំ១៩៤៥។ ខុសពីទំលាប់រាល់ដង នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន Shinzo Abe មិនបានសំដែងការសោកស្តាយចំពោះការឈឺចាប់ដែលជប៉ុនបានបង្កឡើង ក្នុងសម័យសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ ទៅលើបណ្តាប្រទេសជិតខាងខ្លួន នៅអាស៊ី នោះទេ។ លោកអាបេ គ្រាន់តែរំលឹកវិញ្ញាណក្ខ័ន្ធជនរងគ្រោះសម័យសង្គ្រាម និងអំពាវនាវអោយមានសុខសន្តិភាពតែប៉ុណ្ណោះ។
ជាង ២០ឆ្នាំមកនេះ នាឱកាសរំលឹកខួបនៃការចុះចាញ់របស់កងទ័ពជប៉ុន នៅសម័យសង្គ្រាមលោក នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុននានា តែងតែសំដែងវិប្បដិសារីចំពោះភាពឈឺចាប់ និងការជិះជាន់ដែលជប៉ុនបានបង្កឡើង ទៅលើបណ្តាប្រទេសជិតខាងខ្លួន នៅអាស៊ី ដូចជាចិន រឺក៏កូរ៉េជាដើម។
នៅឆ្នាំ ២០១៣នេះ ខុសពីទំលាប់សព្វដង នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន Shinzo Abe មិនបានបង្ហាញការសោកស្តាយអ្វីទាំងអស់ ក្រៅតែពីរំលឹកដល់វិញ្ញាណក្ខ័ន្ធជនជាតិជប៉ុន ដែលបានរងគ្រោះនៅសម័យសង្គ្រាម។ ផ្ទុយទៅវិញ លោកអាបេនេះឯង ធ្លាប់បានសំដែងការសោកស្តាយ កាលពីកំឡុងឆ្នាំ២០០៦-២០០៧ រួចមកហើយ។
នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះដែរ នៅក្រុងតូក្យូ មុនពេលលោកអាបេ ធ្វើសន្ទរកថាក្នុងខួបប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ រដ្ឋមន្ត្រីនានានៃរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនបាននាំគ្នាទៅកាន់កន្លែង គោរពវិញ្ញាណក្ខ័ន្ធ Yasukuni ដើម្បីគោរពវិញ្ញាណក្ខ័ន្ធជនរងគ្រោះ សម័យសង្គ្រាមលោក។ លោកអាបេ មិនបានទៅកាន់ទីនោះទេ ប៉ុន្តែបានផ្ញើធាងឈើសក្ការៈបូជាមួយដើម អោយដាក់តំកល់នៅទីនោះ។
គួររំលឹកថា បណ្តាប្រទេសជិតខាងជប៉ុន ចាត់ទុក យ៉ាស៊ូគូនី ជាកន្លែងនិមិត្តរូបនៃអតីតកាលកងទ័ពជប៉ុនដែលធ្លាប់ធ្វើអាណានិគម នៅអាស៊ី។ សំរាប់ជប៉ុន យ៉ាស៊ូគូនីនេះ សង់ឡើងដើម្បីរំលឹកវិញ្ញាណក្ខ័ន្ធជនជាតិជប៉ុនដែលបានពលីជីវិត សំរាប់ព្រះចៅអធីរាជជប៉ុន។ នៅទីនោះ មានចារឈ្មោះមនុស្សជាងពីរលាននាក់ ដែលបានស្លាប់ចន្លោះឆ្នាំ ១៨៦៨ និងឆ្នាំ១៩៥១ ក្នុងនោះក៏មានឈ្មោះឧក្រិដ្ឋជនសង្គ្រាម១៤នាក់ ដែលប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តនានា បានថ្កោលទោសផងដែរ។
ក្រសួងការបរទេសចិន បានថ្កោលទោសរដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុននានា ដែលបានចូលទៅ យ៉ាស៊ូគូនី នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ។ ចិនបានកោះហៅឯកអគ្គរដ្ឋទូតជប៉ុនប្រចាំនៅចិន អោយចូលជួបបំភ្លឺបញ្ហានេះ។ ក្រុងប៉េកាំងបានដាស់តឿនជប៉ុនអោយពិចារណាអោយបានជ្រាលជ្រៅ ចំពោះអតីតកាលខ្លួន បើមិនដូច្នោះទេ ទំនាក់ទំនងរវាងជប៉ុននិងបណ្តាប្រទេសជិតខាង នឹងគ្មានអនាគតល្អឡើយ។
គួររំលឹកថា ទំនាក់ទំនងរវាងជប៉ុន និងបណ្តាប្រទេសអាស៊ីជិតខាង ដិតដាមដោយអនុស្សាវរីយ៍ជូរចត់ ដោយសារតែកងទ័ពអធិរាជជប៉ុនធ្លាប់បានបង្កអំពើព្រៃផ្សៃ ទៅលើប្រទេសទាំងនោះ ពិសេសនៅពេលដែលជប៉ុនបានដាក់អាណានិគមខ្លួន នៅឧបទ្វីបកូរ៉េចន្លោះឆ្នាំ១០១០ និងឆ្នាំ១៩៤៥ និងនៅចិន ពីឆ្នាំ១៩៣១ ដល់ឆ្នាំ១៩៤៥៕ដោយ ព្រំ សឿន សូលីណា (RFI)